Chuyển Pháp Luân và Tứ Diệu Ðế – Phần 1

II-2 CHUYỂN PHÁP LUÂN

Sáng ngày 14 tháng 6 âm lịch năm Dậu, đức Thế Tôn ngự đi khất thực về thọ thực xong. Ngài mới ngự đến vườn Lộc Giả để thuyết pháp để độ 5 vị Kiều Trần Như. Ngài phải đi bộ 18 do tuần. Chư Phật lúc quá khứ, khi ngự đi thuyết pháp lần đầu tiên đều dùng thần thông bay đi, chỉ có đức Thế Tôn của chúng ta hiện tại ngự đi bộ, vì Ngài trông thấy duyên lành của một người ngoại đạo tên Upakàjivaka nên Ngài chỉ nghĩ rằng: “Nếu Như Lai dùng thần thông bay đi thì người ngoại đạo này sẽ không gặp được Như Lai để hỏi thăm và ca tụng Như Lai thì sau này sẽ không có duyên lành để xuất gia đúng theo Giáo Pháp”.

Khi Ngài đang ngự đi, hào quang 6 màu sáng rỡ. Người ngoại đạo tên Upakà trông thấy tướng mạo và hào quang của đức Thế Tôn lấy làm lạ, phân vân không biết chư thiên hoặc chi chi nên kính cẩn đến gần lễ phép hỏi: “Này thầy, lục căn của thầy thật thanh tịnh, trong người của thầy có hào quang 6 màu chiếu sáng. Thầy tên chi? Xuất gia với ai? Ai là thầy của thầy?”

– Này Upakàjivakha, tâm của Như Lai không còn ham mê trong trần cảnh, dứt bỏ tất cả các ác pháp, không còn Ái dục, chấp Ngũ Uẩn. Ta là người cao cả hơn tất cả chúng sanh trong Tam Giới, tự ta đắc quả vô thượng Chánh Ð?ng Chánh Giác, thì có ai làm thầy Như Lai? Như Lai là đấng có 10 hồng danh mà chư thiên và Phạm Thiên hằng ca tụng. Nay Như Lai ngự đến vườn Lộc Giả chuyển Pháp Luân, đánh trống pháp cho chúng sanh thức tỉnh trong giấc mộng vô minh, và thấy rõ các pháp.

Khi Upaka nghe vậy mới nghĩ rằng: “Thầy Sa Môn này nói giọng rất thanh tao, lời nói dịu ngọt, thân hình thật đẹp”, thầy mới phát tâm trong sạch nói rằng: “Thật thầy là người có nhiều công đức tự mình Giác Ngộ. Vậy thầy là người được tên là Anantajina (có nghĩa là Thắng Hoá Ðến Nơi Cùng Tột). Thầy là người hơn tất cả chúng sanh.”

Ðức Thế Tôn muốn cho thầy vun trồng thêm mầm tin nên Ngài mới dạy thêm rằng: “Này Upakàjivakha, những người hết phiền não trong thế gian này là người thắng hoá trong mọi nơi. Không còn một nhân vật nào bằng Như Lai. Vì vậy Như Lai cũng đáng có tên là Anantajina như ngươi đã tặng.”

Thầy ngoại đạo ấy nghe thế liền gật đầu tán thưởng và nói: “Thật đúng như vậy”. Rồi bỏ đi.

Chiều ngày rằm tháng 6 âm lịch năm Dậu.

Năm thầy Kiều Trần Như tắm xong rồi đàm đạo với nhau. Khi ấy lại nhớ đến đức Thế Tôn nói với nhau rằng: “Này các bạn, sau khi chúng ta bỏ ra đi, không biết thầy Sa Môn Cồ Ðàm ở nơi nào, giờ đây đang ngồi đâu, đang làm gì, không biết Ngài có nghĩ nhớ đến chúng ta chăng?”

Nói vừa dứt lời thì đức Thế Tôn cũng vừa ngự đến, hào quang sáng ngời, 5 ông trông thấy hào quang sáng ngời rực rỡ lấy làm lạ và kinh sợ. Mỗi ông ngó một hướng coi ánh sáng ấy từ đâu đến. Có một ông thấy trước nên mới gọi các vị kia rằng: “Các bạn ơi, thầy Sa Môn Cồ Ðàm đi tìm ta. Ngài đã bỏ sự hành đạo tinh tấn, đi khất thực ăn, khác thường nhiều lắm, thì làm sao đắc quả vô thượng Chánh Ðẳng Chánh Giác được? Chắc ông ở một mình buồn nên tìm đến chúng ta. Nếu ông ta thích nơi nào thì ngồi nơi ấy”.

Tuy cả 5 vị đồng ý với nhau. Nhưng khi đức Thế Tôn ngự đến thì các ông không thể ngồi yên được vì oai đức của đức Thế Tôn, các ông lăng xăng, ông thì tiếp bát, ông thì múc nước rửa chân. Ðức Thế Tôn an vị xong, 5 thầy mới hỏi: “Này thầy Cồ Ðàm, thầy mạnh giỏi chớ? Ði khất thực cũng được đầy đủ chớ?”

Khi nghe các vị ấy gọi tộc của Ngài như vậy. Ngài mới dạy rằng: “Này các thầy, các thầy không nên gọi Như Lai như vậy, vì Như Lai đã đắc quả vô thượng Chánh Ðẳng Chánh Giác rồi. Vậy các thầy hãy nghiêng tai thính pháp. Như Lai sẽ giải nơi vô sanh bất diệt là Niết Bàn, các thầy hành theo lời của Như Lai thì sẽ được hưởng hương vị của quả vô sanh bất diệt là đại Niết Bàn”.

Mặc dầu đức Thế Tôn dạy như thế, các thầy cũng vẫn gọi tộc của Ngài. Ðức Thế Tôn mới dạy rằng: “Này các thầy, các thầy hãy nhớ lại coi, từ trước tới nay. Như Lai từng nói với các thầy như thế này bao giời chưa? Vậy các thầy hãy lắng tai nghe thính pháp”.

Khi ấy các thầy không dám gọi ngay tộc của Ngài nữa. Nên Ngài bắt đầu thuyết pháp đầu tiên là Chuyển Pháp Luân.

Nơi đây xin nhắc sơ lược về bài kinh Chuyển Pháp Luân. Quý vị muốn xem rõ xin xem trong quyển Kinh Tụng của Ðại đức Hộ Tông dịch nguyên văn (xem phần I-1 ở trên).

Trong bài Chuyển Pháp Luân tóm lại Ðức Phật dạy: Không nên hành theo 2 điều thái hoá, nên hành theo Trung đạo. Sau ấy là pháp Tứ Diệu Ðế.

Nhân tiện đây tôi xin cống hiến quí vị phép Tứ Diệu Ð? theo Chú giải và Phật ngôn hầu quí vị tiện bề nghiên cứu. Tôi có ý định giải pháp này từ lâu, nhưng chưa có dịp.

Ðức Thế Tôn được gọi là bậc Chánh Ðẳng Chánh Giác là nhờ nơi Ngài Giác Ngộ được Tứ Diệu Ðế. Và Tứ Diệu Ðế là pháp mà ngoài ra đức đại Giác Ngộ không ai hiểu thấu.

Ariyasacca là Phạn ngữ, ta dịch là Tứ Diệu Ðế. Trước hết ta nên hiểu thêm về tiếng gọi Ariyasacca.

Ariya có nghĩa là cao quý hay thánh. Sacca có nghĩa là thật. Ariyasacca có nghĩa là sự thật cao quí hay Diệu Đế, hay sự cao quí của bậc Thánh Nhơn, vì Phàm Nhơn mà thông hiểu và thấu đáo các pháp ấy tức nhiên không còn luân hồi nữa. Trở thành thánh. Tiếng nói Ariyasacca thật cao quí ấy có 2 ý nghĩa là:

– Ariyasacca: thật cao quí mầu nhiệm. Ý nói sự thật của 4 pháp ấy thật là cao sâu mầu nhiệm. Người còn phiền não không bao giờ nhận định được, nếu không phải là đấng Đại giác thì không thể nào nhận định nổi.

– Ariyasacca: thật cao quí mầu nhiệm. Ý nói người thông đạt được ý nghĩa cao sâu mầu nhiệm của 4 pháp ấy thì người ấy trở nên bậc vĩ nhân cao quí tuyệt đối trong cõi Ta-bà này.

Xin giải thêm ý nghĩa của câu thứ nhất. Tứ Diệu Ðế là sự thật cao quí nói về pháp có đầy đủ nguyên nhân cao quí mầu nhiệm ví như kim cương có sự quí riêng của nó, là phẩm chất đẹp quí có giá trị thật cao ai ai cũng ưa chuộng. Nó không phải là vật mà có ngày kia phải thay đổi mầu sắc hay phẫm của nó. Không phải như những vật khác vì thời gian mà làm giảm mất giá trị vì nó củ.

Câu thứ nhì: câu này có một ít làm cho ta phân vân hoài nghi vì nó làm cho người trở nên cao quí. Vì vậy tôi (soạn giả) xin đặt ra câu hỏi và trả lời để làm rõ lý ra cho quí vị dễ hiểu hơn.

Vấn: Tại sao Tứ Diệu Ðế làm cho người trở nên cao quí?

Ðáp: Ý câu này nói rằng: Khi nào người hiểu và thực hành triệt để theo pháp Tứ Diệu Ðế, tâm của người ấy sẽ thay đổi từ chỗ còn ham mê thích thú trong Tam Giới trở nên người không còn mến tiếc ham muốn gì trong Tam Giới dầu là Ngũ Uẩn này.

Vấn: Ta chỉ biết rằng: Ðây Khổ, Tập, Diệt, Đạo, như thế ta cũng trở thành cao quí sao?

Ðáp: Người hiểu đây là Khổ, Tập, Diệt, Đạo như ông nói nhưng không thực hành theo, thì không có ích chi hết. Cũng như con két biết nói tiếng người nhưng chính nó không rõ ý nghĩa, nếu có biết chăng chỉ biết sơ sơ vậy thôi. Vì vậy không làm cho người ấy trở nên cao quí.

Sở dĩ nói rằng: Làm cho người cao quí khi người ấy học hiểu xong pháp Tứ Diệu Ðế rồi lại sáng triệt để thực hành theo bước đầu tiên là làm cho người tuần tự dứt bỏ phiền não cho đến khi hoàn toàn trong sạch Phiền Não, không còn khổ. Trí tuệ thấy thật sự Khổ, nhân sanh Khổ, diệt được Khổ và đạo pháp hành diệt tắt Khổ, hay là con đường đi đến nơi không còn khổ nữa.

Người hiểu thấu rõ rệt như thế nghĩa là người thấy bằng tuệ nhãn hay cũng gọi là pháp nhãn. Người ấy trở nên người cao thượng vì người ấy không còn làm tội lỗi và còn trở thành luân hồi nữa.

Sự hiểu biết Tứ Diệu Ðế một có định nghĩa rõ rệt, người hiểu và thực hành đúng theo mới đắc đạo được mới gọi là cao quí.

Hiểu như chúng ta không khác nào cái hiểu của trẻ con còn bé chỉ biết vàng chớ không hiểu giá trị của vàng và không biết dùng vàng để làm chi cho có ích.

Dưới đây là định luật của người mà gọi là hiểu rõ Tứ Diệu Ðế:

Khổ, Tập, Diệt, Đạo, mỗi điều chia làm 3 giai đoạn khác nhau mà người cần phải hiểu 3 giai đoạn này gọi là Ba Luân. Ba luân nhân cho 4 điều khổ, tập, diệt, đạo ra 12 điều gọi là 12 thể. Ðây là định luật mà người hiểu Diệu Ðế thực sự đều hiểu rõ rệt.

Người hiểu Khổ có 3 luân là:

– Sự Khổ có thật.
– Nên biết có Khổ
– Khổ mà người ấy đã thấy rõ rồi

Người hiểu Tập có 3 luân:

– Ái dục là nhân làm cho sanh Khổ thật.
– Nên hiểu rõ mặt của Ái dục
– Ái dục là người đã thấy rõ rồi.

Người hiểu Diệt có 3 luân là:

– Diệt có thật.
– Nên hiểu rõ Diệt
– Diệt mà người đã hiểu rõ rồi

Người hiểu rõ Đạo có 3 luân là:

– Đạo có thật
– Nên hiểu rõ Đạo
– Đạo mà người hiểu rõ, đầy đủ rồi.

Ðiều nên chú ý là: Sự hiểu rõ pháp Tứ Diệu Ðế có khác hơn sự hiểu thường. Vì cái hiểu của pháp Tứ Diệu Ðế còn cần phải hành theo chính chắn là diệt trừ phiền não, và biết rõ rằng: Trong tâm không còn tí phiền não nào cả. Ví như người bịnh biết chính mình đang thọ bịnh và biết:

– Đây là thuốc.
– Đây là thuốc chữa bịnh của ta đang bịnh.
– Ðã uống thuốc ấy và nhờ thuốc ấy mà bịnh tình cũng đang thuyên giảm từ từ, và chắc rằng sẽ đến nơi lành mạnh.

Người bịnh này ví như chúng sanh đầy phiền não đang bị đau khổ trong biển luân hồi, người này lại học được pháp Tứ đế, hành theo pháp ấy, và cũng nhờ vậy mà từ diệt được phiền não như người uống thuốc bịnh thuyên giảm lần lần, rồi mạnh hẳn, nghĩa là giải thoát hẳn.