Phải Trái Cuộc Đời

CANH BẠC ĐỜI NGƯỜI

Cái gì đã đưa đẩy con người ta vào đường cùng không có chút lương tâm, để rồi phải sống trên xương máu và sự đau khổ của nhiều người. Theo quan niệm của một số người xa xưa cho rằng ai cũng có một số mạng cố định, số sung sướng thì suốt đời được sung sướng, số khổ đau thì suốt đời khổ đau. Số cao sang hay thân phận thấp hèn đều có sự sắp đặt nhất định của nó. Một chú bé không cha mẹ đang sống trong một cô nhi viện, được mấy bà ma xơ chăm sóc và nuôi nấng. Tuổi thơ bất hạnh không có cha mẹ người thân để nương tựa, đứa bé cảm thấy cuộc sống trở nên vô vị và lạc loài. Vì bị mặc cảm dày dò thân phận của mình, nên chú bé đã tỏ ra lì lượm và ương ngạnh hơn. Thế rồi một hôm vô tình chú bé được các ma xơ dẫn đi ra ngoài có chút việc, khi tuổi đời vừa lên bẩy. Được nhìn thấy thế giới bên ngoài ồn náo và hỗn độn, chú bé đã chuồn khỏi vòng tay của các ma xơ và bắt đầu cuộc hành trình.

Lang thang làm kiếp bụi đời
Rày đây mai đó mánh mung chơm đồ.

Bắt đầu bước vào đời, với những năm tháng lang thang ngủ đầu đường xó chợ, cuộc sống nhờ vào móc túi chơm chỉa của người khác. Chú bé cảm thấy hận thù tất cả mọi người và căm hờn những ai có cuộc sống cao sang và quyền quý. Chú bé có một suy nghĩ và hành động hết sức là độc ác, luôn mong muốn gieo đau khổ đến cho nhiều người. Và chú bé cảm thấy vui sướng khi thấy người khác khổ đau, quằn quại trong cơn tuyệt vọng. Từ bảy tuổi chú đã sống và tồn tại bằng nghề ăn cắp, móc túi đầu đường xó chợ. Chú đã lớn lên với với cuộc đời đầy đau thương và tội lỗi. Chỉ biết làm cho ai đó phải khổ đau và sợ hãi, nhất là những người có cuộc sống lạc quan yêu đời. Chú bé đã mang trong mình dòng máu hận thù lên đến tột đỉnh, luôn lấy sự khổ đau của người khác làm niềm vui cho chính mình. Chú thù ghét tất cả mọi người, nhất là những ai sung túc đầy đủ và thành công trên trường đời danh lợi.

Thất học mù chữ, không cha mẹ, không người thân và cuộc sống nhờ vào sự mất mát thiệt hại của người khác, tuổi thơ lớn lên bằng tất cả sự căm hận, thù hằn. Khi chú trộm cướp lường gạt của ai, chẳng may bị phát giác liền tìm cách hành hung gia chủ một cách thậm tệ. Đến năm mười sáu tuổi chú đã có số má trong giới giang hồ, nhờ cách sống lạnh lùng không thương tiếc. Không dừng lại ở chỗ móc túi lường gạt, chú muốn các đàn em nâng cấp nghề nghiệp cao hơn một bậc, là tổ chức những phi vụ cướp giựt, trấn lột công khai. Bắt đầu từ đó nỗi kinh hoàng sợ hãi gieo giắc khắp mọi nơi, chỗ nào chú đến nơi đó đau thương mất mát và khổ đau có mặt. Chú nổi tiếng hung ác tàn bạo, trong đám du thủ du thực. Mới hai mươi tuổi đầu đã từng vào tù ra khám và chẳng may cho chú trong một phi vụ cướp giựt, chú lỡ tay giết chết một mạng người, nên bị lệnh truy nã gắt gao.

Những ngày trốn lệnh truy nã là những ngày đen đúa nhất cuộc đời, chú ta lang thang thất thỉu đã gần một tuần mà chẳng có miếng gì trong bụng. Quả thật cuộc đời của chú, chưa bao giờ có những lúc khốn cùng như vậy, chú đói khát mệt lả người, nên dẫn đến kiệt sức. Vùng đồi núi hoang vu không một bóng người lai vãng, bổng trước mặt chú là một túp lều tranh hiện sờ sờ. Đói quá ráng bò đến gần nhà, thì bị mê man bất tỉnh lúc nào không hay. Khi chú ấy tỉnh dậy, mới biết túp lều đó là của một vị thầy đang ẩn tu giữa rừng núi hoang vu lạnh lẽo. Chú ấy đã được vị thầy chăm sóc rất tận tình, nhờ vậy sức khỏe dần được hồi phục.

Lần đầu tiên trong cuộc đời chú ấy mới biết thế nào là tình yêu thương, chú đặc biệt được nằm trên cái giường duy nhất trong túp lều. Còn nhà sư thì ân cần chăm sóc cho chú qua cơn bạo bệnh, sức khỏe của chú dần được hồi phục. Chú cũng không ngờ cuộc đời của mình rơi vào chỗ nông nỗi này, mặc dù đã được nhà sư cứu chữa và giúp đỡ, nhưng trong tâm chú vẫn khởi lên suy nghĩ ác độc trước khi rời khỏi chỗ này, phải lấy một cái gì đó để có kế sinh nhai trong cuộc hành trình kế tiếp. Nhà sư cũng chả thèm quan tâm chú ấy vì sao như vậy, chỉ biết một lòng giúp đỡ và chăm sóc nhiệt tình. Đêm hôm đó chú ấy chờ cho nhà sư ngủ rồi mới ra tay hành động, mọi toan tính động tĩnh đều không qua cặp mắt nhà sư. Biết trước ý định của chú, nên nhà sư đã chuẩn bị sẵn một số tiền. Lúc này chú dùng dao khống chế nhà sư bảo rằng có bao nhiêu tiền bạc nên đưa ra hết, không thì toi mạng. Bần tăng tu hành làm gì có tiền bạc, nhưng có một Phật tử tín tâm gửi tiền cúng dường để đúc một cái chuông. Số tiền này tôi tặng cho chú làm lộ phí đường xa, sau này nếu có gì trắc trở thì hãy quay trở lại đây ta sẽ tìm cách giúp đỡ cho.

Lấy được số tiền quá lớn, chú ta chuồn lẹ và mất dạng trong đêm tối, nhà sư mỗi ngày phải đi hóa duyên để làm sao có đủ số tiền đúc chuông. Thời gian thắm thoát trôi qua, cuối cùng chú ta cũng bị tóm cổ trong một phi vụ khác. Sau khi nhà chức trách điều tra thì chú ta có khai nhận, là dùng dao khống chế, uy hiếp nhà sư để lấy số tiền lớn. Nhưng nhà sư quá mức từ bi nói rằng số tiền đó là do mình tự nguyện cho chú, nhờ vậy chú thoát được bản án tử hình.

Nhờ tấm lòng hy sinh cao thượng của nhà sư, nên đã giúp cho chú ta thay đổi nhận thức và cách sống để làm lại cuộc đời. Suốt thời gian ở tù chú được các cán bộ trại giam dạy cho học chữ, giờ đây chú không còn ngang tàng bướng bỉnh lì lượm như xưa nữa, mà lúc nào cũng thầm cảm ơn nhà sư đã chỉ cho mình nhân cách sống. Từ đó chú ta luôn phấn đấu học tập cải tạo tốt, nhờ vậy giảm án và được trả tự do trước thời hạn. Khi bước chân ra khỏi trại giam chú liền đón xe đến chỗ nhà sư để quỳ lạy tạ lễ. Giờ đây mỗi cảnh vật đều thay đổi tốt đẹp, túp lều tranh bé nhỏ ngày xưa không còn nữa, mà bây giờ là một ngôi chùa khang trang tăng chúng tu học không dưới một trăm. Chú ta cũng không thể ngờ rằng, cuộc đời có thể đổi thay nhanh như vậy và chính mình cũng có những tâm tư khác hẳn khi xưa quá nhiều. Một con người chỉ biết sống trên sự đau khổ của người khác, gian manh và lì lượm không ai bằng. Từ ngày hoàn lương đến nay chú xin ở lại chùa công quả học đạo, hiện tại chú là một tu sĩ đang sống và tu học. Ngày xưa chú ác độc bao nhiêu, bây giờ thầy hiền thiện bấy nhiêu. Ngày xưa chú đam mê vui chơi trụy lạc sống trên đau khổ của người khác, nhưng giờ đây thầy sống và làm việc dấn thân vì lợi ích tha nhân.

Như chúng ta đã biết, con người vì ham hưởng thụ quá đáng, nên dễ bám víu vào các tài sản vật chất, khi được thì cố gìn giữ sợ bị mất mát, khi không được thì thất vọng khổ đau phiền muộn. Cũng vậy, chúng ta muốn từ bỏ khổ đau, thì phải biết nguyên nhân gây ra đau khổ. Chú bé đó vì thiếu tình thương của cha mẹ từ nhỏ, nên trong người mang nhiều mặc cảm, tự ti, rồi từ đó cảm thấy căm ghét thù hằn những ai có đời sống gia đình hạnh phúc.

Tuổi thơ bất hạnh, không gia đình người thân lại thất học mù chữ nên dễ dàng đưa đẩy con người ta vào vòng tội lỗi, nếu không có chính sách khoan hồng, không có sự giáo dục của xã hội, không có những con người giàu lòng từ bi, thì khó chuyển hóa được những kẻ đam mê trụy lạc, sa đọa và hiểu biết sai lầm. Tinh thần từ bi là phẩm chất cao quý quan trọng trong đạo Phật, yêu thương tôn trọng sự sống muôn loài không phân biệt là từ bi cao thượng. Yêu thương, tha thứ và bao dung là phẩm chất cao quý rất cần thiết trong đời sống nhân loại. Thế gian này không thể thiếu tấm lòng nhân ái, tấm lòng từ bi, nó là chất liệu quan trọng góp phần xây dựng hòa bình hạnh phúc cho tất cả mọi người.

Một người con gái rất thông minh và kiều diễm, được sinh ra trong một gia đình giàu có, đã từng là học sinh xuất sắc thời còn học phổ thông. Ấy thế mà, khi đậu vào đại học cô ta bị bạn bè lôi cuốn vào chỗ không lành mạnh, cuối cùng rơi vào đam mê và nghiện ngập. Rồi từ đó, bóng tối vô minh đã ăn sâu vào tâm khảm một cô nữ sinh hiền thục, thông minh duyên dáng bổng chốc lát trở thành con người tha hóa, sa đọa.

Trong gia đình ai cũng đều thành đạt hết, chỉ có cô rẽ sang lối khác làm cho cha mẹ thất vọng, buồn chán, ưu sầu. Cái gì đã đưa đẩy cô ta vào vòng oan trái và tội lỗi, thượng đế ư, trời đất ư, xã hội ư, gia đình ư, bạn bè ư? Không, không phải vậy, nếu ai vấp ngã cũng đổ thừa như thế thì vô tình gây thêm ân oán hận thù cho nhau, mà chính mình phải can đảm nhận chịu trách nhiệm về những hành vi sai trái đó.

Rồi cái ngày ấy đã đến cô ta được vào trung tâm cai nghiện ma túy. Được sự giáo dục và giúp đỡ của cán bộ nhân viên, cô ta dần dần tỉnh ngộ, nhận ra sự sai lầm của mình do tham cầu hưởng thụ quá mức, nên bị rơi vào chỗ đam mê sa đọa. Từ đó cô ta phát tâm làm mới lại cuộc đời, làm mới lại chính mình, cố gắng phấn đấu cai nghiện tốt và sớm trở về đoàn tụ với gia đình. Nhờ thấy lỗi lầm của mình do đam mê hưởng thụ quá đáng, cùng với ý chí, quyết tâm và nghị lực, cô cố gắng học tập và lao động tốt nên đã được hồi gia trở về gia đình. Giờ đây cô đã có mái ấm gia đình đang sống hạnh phúc bên chồng, cùng với đứa con trai ngoan hiền, dễ thương. Ngoài công việc thường nhật ở công ty, cô còn tham gia vào hội tư vấn phụ nữ, để chia sẻ động viên, giúp đỡ những phụ nữ bị lầm đường, lạc lối. Để họ có đủ niềm tin và nghị lực vươn lên trong cuộc sống, vượt qua chính mình.

Sống giữa dòng đời nghiệt ngã, với vô vàn sự cám dỗ con người khó làm chủ được bản thân, để vượt qua những khoái lạc trần gian. Quả thật đời người giống như canh bạc, nếu ai biết khôn khéo lắm mới không bị nó làm thất điên bát đảo. Bằng không thì cứ mãi chìm đắm trong si mê điên đảo, để rồi phải chịu chuốc họa vào thân không có ngày thôi dứt. Sống ở đời ai không một lần vấp ngã, vì thế con người cần phải có niềm tin trong cuộc sống, tin sâu nhân quả, tin mình là nguyên nhân của bao điều họa phúc.

Ngày xưa khi chưa biết tu thì từ thân, miệng, ý này gây ra biết bao điều tội lỗi do thấy biết và nhận định sai lầm. Nay biết tu rồi thì cũng từ thân, miệng, ý, làm những việc lợi ích tốt đẹp. Niềm tin này luôn đi đôi với trí tuệ, chứ không phải tin suông tin càn, ai nói gì cũng nghe mà không có sự chiêm nghiệm và quán chiếu. Khi có trí tuệ rồi thì chúng ta sẽ thấy rõ đời người giống như canh bạc đỏ đen, thân cận người hiền lành đạo đức và cố gắng bắt chước làm theo giống như người được số đỏ trong cờ bạc. Còn chúng ta sống gần gũi những kẻ xấu ác, thì lâu ngày sẽ tiêm nhiễm các thói hư tật xấu như người cờ bạc lúc nào cũng bị thua gọi là số đen. Nhưng đen hay đỏ, tốt hay xấu, chính yếu vẫn là do ta quyết định, ta có thể thay đổi và lật ngữa thế cờ, nếu ta có đủ bản lĩnh và can đảm. Ta không thể ngồi đó để cầu cạnh van xin, một đấng quyền năng ban phước lành cho ta.

Ta cũng không thể than phân trách phận đổ thừa cho xã hội, gia đình hay người thân, mà chính chúng ta phải nổ lực tu tập để đủ khả năng làm chủ bản thân trong mọi hoàn cảnh. Không ỷ lại, không đổ thừa, tự mình làm chủ bản thân đễ vượt qua canh bạc đời người.