Ý Nghĩa 7 bước chân sen của Đức Phật trong ngày Phật Đản

( NGÀY RẰM THÁNG TƯ )

Nếu như bạn may mắn chỉ nghe ai đó đọc lên những lời này với lối văn văn trau chuốt và tôn vinh Đức Thế Tôn của nhà văn Võ đình Cường trong tác phẩm nổi tiếng ÁNH ĐẠO VÀNG khi nói về cuộc đời Đức Phật được xuất bản vào năm 1983 thì chắc rằng chắn bạn sẽ tìm sách này đọc và sẽ thể hiện lòng thành kính, tri ân đến đấng Cha lành – người đã khai sáng ra đạo Phật; vaf sẽ hân hoan cùng nhau tham dự lễ Phật đản sinh, kỷ niệm ngày đấng Toàn Giác ra đời.

Nào … mời các bạn cùng nghe nhé ” Hôm ấy bầu trời trong xanh như đúc bằng Ngọc thạch , mặt trời vừa xuất hiện ở phương Đông một luồng hào quang xoè ra như cánh quạt quét sạch những bóng đen u tối.

Tiếng luồng gió thổi mát ngân vui trong lá reo mừng :

Nhân loại ơi! Có hay chăng một Vị Giác Ngộ mới ra đời.

Chúng sanh ơi! Một đấng Đại Từ, Đại Bi, Đại Trí, Đại Đức vừa xuất hiện dưới trần

Ôi, hân hoan, hân hoan cho toàn cả mấy tầng trời vì chúng sanh ơi, một Đoá Hoa Đàm nở một ánh sáng lạ chói ngời.

Này ai ơi ! Hãy đi về phía Nam dãy núi Hy Mã Lạp Sơn, vì chính ở đấy đã ra đời một Đức Phật ! …

Tiếng hát trong thanh ấy, không biết từ đâu bay lạc trong gió , lanh lảnh dội từ khoảng rừng này sang rừng khác
Đạo sĩ A Tư Đà ( Asita) đang ngồi tham thiền dưới một gốc cây bổng đứng dậy … Người choàng chiếc áo lông cừu vào, chống gậy lần xuống núi, đi về phía Nam dãy Hy Mã Lạp Sơn
Tối hôm ấy, người đã đến thành Ca Tỳ La Vệ

Bây giờ chúng mình sơ lược vài dòng mà lịch sử còn ghi lại

Đức Phật Thích Ca tên thật là Tất Đạt Đa Cồ Đàm ( Siddhārtha Gautama ). Ngài đản sinh vào năm 624 TCN và nhập Niết bàn vào năm 544 TCN. Cha Ngài là Đức vua Tịnh Phạn, mẹ là Hoàng hậu Ma Da. Tiền thân của Ngài là Bồ-tát Hộ Minh – là vị Bồ-tát Nhất sinh Bổ xứ tại cung trời Đâu Suất, nghĩa là chỉ còn một kiếp cuối cùng ở thế gian, Ngài sẽ chứng đạo trở thành một vị Phật Toàn Giác.

Điểm đặc biệt là khi Ngài Đản sanh, lúc đó thế giới sáng rực trong hào quang và thơm ngát mưa hoa của các vị thiên vương đến cung hạ Ngài, mây trời kết ngũ sắc cúng dường, hoa đàm bừng nở, gió nhạc êm đềm, chim hót líu lo, núi tu di dường như cúi đầu để tiếp đón bậc thầy của nhân thiên, ba ngàn thế giới vang động theo sáu cách ( Phương Đông vọt lên phương Tây lặn xuống, phương Tây vọt lên phương Đông lặn xuống, phương Nam vọt lên phương Bắc lặn xuống, phương Bắc vọt lên phương Nam lặn xuống, bốn bên vọt lên chính giữa lặn xuống, chính giữa vọt lên bốn bên lặn xuống ).

Và do đó mà ba câu đảnh lễ vào ngày Phật Đản thường được tụng như sau:

• NAM MÔ VÔ ƯU THỌ HẠ THỊ HIỆN ĐẢN SANH BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT.

• NAM MÔ ĐÂU SUẤT GIÁNG TRẦN MA -YA ỨNG MỘNG HOÀNG CUNG THÁP CHẤP THAI TẠNG BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT.

• NAM MÔ TA BÀ GIÁO CHỦ ĐIỀU NGỰ BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT.

Sau khi Đản sanh, Ngài mở mắt hướng về phía Đông, thấy vô số chư thiên cúng dường hoa cho Ngài. Ngài bèn quay mặt hướng Bắc, ung dung bước đi bảy bước, một tay chỉ trời, một tay chỉ đất, ứng khẩu:

Thiên thượng thiên hạ
Duy ngã độc tôn
Vô lượng sinh tử
Ư kiếp tận hỷ

Ngài chào đời giống như bao nhiêu hài nhi khác nhưng có điều khác thường là thân thể không bị hoen ố mà còn rực rỡ như ánh binh minh.

Được biết theo truyền thống Phật giáo Bắc tông và ảnh hưởng của Phật giáo Trung Hoa, ngày này chỉ là ngày kỷ niệm ngày sinh của đức Phật Thích Ca; tuy nhiên, theo Phật giáo Nam truyềnPhật giáo Tây Tạng thì ngày này là ngày Tam hiệp ( kỷ niệm Phật đản, Phật thành đạo và Phật nhập Niết-bàn ). Ngày Phật Đản hay là lễ Vesak, Tam Hiệp được kỷ niệm vào các ngày khác nhau tùy theo quốc gia.

Một số quốc gia với đa số Phật tử chịu ảnh hưởng Bắc tông ( như Trung Quốc, Triều TIên, Nhật Bản, Việt Nam ) thường tổ chức ngày lễ Phật đản vào ngày mồng 8 tháng 4 âm lịch. Các quốc gia theo Nam tông thường tổ chức vào 15 tháng 4 âm lịch hay là ngày trăng tròn trong tháng 5 dương lịch

Thường trong các đại lễ ta thường nghe các MC đọc câu thơ này

Bảy đóa sen vàng nâng gót ngọc
Ba ngàn thế giới đón Như Lai.
Hoa Đàm nở cho ngàn năm vang bóng
Phật Đản Sanh đặng muôn thuở ca mừng.

Như vậy đó hoa Sen và con số 7 đã tiềm tàng một ý nghĩa cao đẹp lắm , cùng nhau thử tìm hiểu Sen ngụ ý gì chăng bạn nhé !

Sen được biểu trưng cho giác ngộ vì có đặc tính nhân quả đồng thời ( nhuỵ , cánh, gương , hạt ).

Hoa sen tượng trưng cho sự bình đẳng giữa mọi người. Đã là mầm sen thì mầm sen nào cũng có khả năng vươn lên khỏi bùn, khỏi nước và trổ hoa tươi thắm hương thơm ngạt ngào. Đã là con người thì con người nào cũng có khả năng thoát khỏi dục lạc ô nhiễm, thức tỉnh tu hành và đạt thành đạo quả. Phật quả không phải của riêng một người nào, mà của chung tất cả ai có ý chí thoát trần, có quyết tâm đạt đạo.

Hoa Sen để nhắc nhở Phật tử, ở giữa chốn ô nhiễm mà khéo vượt ra bằng trí tuệ sáng ngời của mình:

Khi mê bùn vẫn là bùn
Ngộ rồi mới biết trong bùn có Sen

Đó là điều mà Đức Thế Tôn vừa thành đạo, Ngài phân vân trước con đường giáo hóa chúng sinh.

” Giáo lý giải thoát tế nhị, thâm sâu, ly dục, vô ngã, đi ngược với tập quán ham muốn và suy tư chấp trước của con người, làm sao để con người có thể tiếp nhận giáo lý ấy? Nhưng sau khi nhìn ngắm hồ sen, qua tuệ nhãn của mình, Đức Phật thấy rằng giữa cuộc đời này có nhiều hạng căn cơ khác nhau. Có căn cơ thấp như khi sen còn trầm luân dưới đáy bùn, có căn cơ cao như khi đã vươn lên thành hoa sen xòe nở đón nhận ánh sáng mặt trời “.

Còn con số 7 thì sao ?

Con số 7 đã gắn liền ý nghĩa với sự hình thành và phát triển của nhân sinh và thế giới trong vũ trụ quan qua tầm nhìn Phật Giáo.

• Là con số vượt thoát lục đạo luân hồi để đến cảnh giới Tịnh Độ

• Thất Thánh tài( Tín: Tín là đức tin lòng chánh tín.-Giới: Giới là giữ giới hạnh trong sạch-Tàm: Biết hổ thẹn khi phạm lỗi-Quí: Biết xấu hổ với chính mình khi phạm lỗi-Đa văn: Đa văn tức nghe nhiều biết rộng-Trí tuệ: Có trí tuệ sáng suốt nhận biết tà, chán -Xả: Buông bỏ tất cả mọi sự đắm trước, từ tâm niệm phàm tình đến vật chất bên ngoài.)

– Là Thất tình (Thất tình trong Phật giáo là trạng thái tâm lý liên quan đến tình cảm, cảm xúc. Bao gồm Hỷ – mừng, Nộ – giận, Ai – buồn, Lạc – vui, Ái – thương, Ố – ghét, Dục – muốn)

• Là thất chúng ( Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Tuýt Xoa ma lani, Sa di, Cận sự nam, Cận sự nữ

• Là Thất Phật: Phật Tỳ Bà Thi, Phật Thi Khí, Phật Tỳ Xá Phù, Phật Câu Lưu Tôn, Phật Câu Na Hàm Mâu Ni, Phật Ca Diếp và Phật Thích Ca.

• Là Thất thánh quả: Tư đà hoàn, Tư đà hàm, A na hàm , Ala hán , Duyên giác , Bồ Tát , Phật là quả vị tối cao.

• Trong 37 phẩm trợ đạo chia làm 7 khoa là Tứ niệm xứ, Tứ chánh cần, Tứ như ý túc, Ngũ căn, Ngũ lực, Thất Bồ Đề phần, Bát chánh đạo phần.

Con số 7 còn tượng trưng cho sự thành tựu sinh hóa cả vũ trụ không gian là đông,tây, nam, bắc; thời gian là quá khứ, hiện tại, vị lai .

Là Thất Đại ( Địa , Thủy, Hỏa, Phong , Không, Kiến, Thức

Nền văn hoá Tây Phương áp dụng cho một tuần lễ có 7 ngày

Ngay cả trong sự sống chết của con người như lập đàn Dược Sư Thất Bảo để cầu an, hay tổ chức thất thất trai tuần để cầu siêu.

Nhưng thiết nghĩ mỗi khi ta tham dự Đại Lễ Phật Đản cần nhớ đến việc ” Tri ân và Báo Ân Đức Phật “ bằng cách việc khơi dậy, phát huy, lan tỏa ý nghĩa, tinh thần ngày Phật đản là điều cần thiết và đem lại lợi ích vô cùng to lớn. Thông qua ngày lễ Phật đản, người đệ tử Phật không những thấm nhuần tư tưởng, lời dạy của Đức Thế Tôn mà còn tạo duyên cho người thân, bạn bè và những người chưa biết đến Phật Pháp được kết duyên lành với Tam Bảo. Nhờ vậy, nhiều người được biết đến giáo lý của Phật, mở rộng trí tuệ, hướng tới những điều đạo đức tốt đẹp, từ đó chuyển hóa, thay đổi bản thân và mang lại hạnh phúc cho những người xung quanh.

Nhờ có Phật ra đời mà chúng ta mới nhận ra mình có một “ kho tài sản ” vô giá nhưng lại bỏ quên từ bao kiếp đến nay. Hơn thế nữa, Ngài còn tạo dựng cho chúng ta một niềm tin mãnh liệt rằng tất cả chúng sinh đều sẽ chứng đắc quả vị Phật như Ngài.

Ngoài ra, Đức Phật ra đời còn giúp chúng ta thấy được những giá trị nhân văn hết sức to lớn mà trước đó không thể tìm thấy ở bất kỳ xã hội nào, đó chính là sự bình đẳng, tôn trọng con người cũng như tất cả mọi loài

Riêng tự bản thân mỗi người hãy Phát Bồ Đề Tâm nguyện và Thực hành rốt ráo Tứ hoằng thệ nguyện ( 1. Chúng sinh vô biên thệ nguyện độ—Tức là Nguyện giải thoát vô số chúng sinh 2-Phiền não vô tận thệ nguyện đoạn —Tức là Nguyện đoạn tuyệt với vô vàn phiền não 3-Pháp môn vô lượng thệ nguyện học —Tức là Nguyện tu học Phật pháp nhiều vô lượng 4-Phật đạo vô thượng thệ nguyện thành — Tức là Nguyện đạt thành đạo vô thượng chánh đẳng chánh giác ) mà trong đó chúng sinh là những phiền não sân hận tham lam mà chúng ta đã mượn hình ảnh lễ tắm Phật trong ngày vui Khánh đản,
Từ khi hiểu rõ được ý nghĩa Lễ Tắm Phật như sau

Lễ Mộc Dục hay còn gọi là Lễ Tắm Phật là một nghi lễ truyền thống của Phật giáo trong mùa Phật đản.

Nghi thức này như là một cử chỉ, một hành động để tỏ lòng tôn kính, hân hoan của người con Phật đối với sự xuất hiện của đấng Giác Ngộ trên đời. Mộc dục là nghi thức tưới nước thơm lên tượng Phật sơ sinh, ngoài mục đích kỷ niệm Phật đản sanh còn mang ý nghĩa về sự tẩy trừ phiền não, cũng giống như việc gột rửa thân tâm của chính mình, để tìm lại sự thanh tịnh vốn sẵn có nơi tự tâm.

Ba lần nước được rưới lên thân tướng của Như Lai là tượng trưng cho sự gột rửa thanh tịnh nơi ba nghiệp Thân – Khẩu – Ý được trở lại như bản thể nguyên sơ để từ đó mà phát bồ đề tâm ngày càng kiên cố, ý chí tu học thêm vững bền, khởi sanh cầu vô thượng đạo. Tôi rất thích đọc bài thơ này trong mỗi lần được được lễ hội

Ngã kim quán mộc chư Như Lai
Tịnh trí trang nghiêm công đức tụ
Ngũ trược chúng sanh linh ly cấu
Đồng chứng như Lai tịnh pháp thân.
Nam mô bổ n sư ca
Tỳ Gia thành ly bất tằng sanh
Ta La thọ gian bất tằng diệt
Bất sanh bất diệt lão Cù Đàm
Nhãn trung khán kiến trùng thiêm tiết.
Kim triêu chánh thị tứ nguyệt bát
Tịnh Phạn Vương cung sanh Tất Đạt
Cửu Long phún thủy thiên ngoại lai
Bỗng túc liên hoa tùng địa phát.
Án mâu ni mâu ni, tam mâu ni tá phạ ha.

Dịch nghĩa:
Hôm nay được tắm cho Như Lai
Trí tuệ trang nghiêm công đức lớn
Chúng sanh ba cõi đang chìm đắm
Được thấy trần gian hiện pháp thân.
Trong thành Tỳ Gia chưa từng sanh
Giữa cây Ta La chưa từng diệt
Bất sanh bất diệt đức Cù Đàm
Mắt sáng rạng soi không vẫn đục.
Ngày trăng tròn tháng tư âm lịch
Cung vua Tịnh Phạn sanh Tất Đạt
Chín rồng phun nước tắm kim thân
Mỗi bước hoa sen nâng gót ngọc.
Nam mô bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

Kính mời nghe nhạc phẩm NGÀY RẰM THÁNG TƯ như lời kết và cùng chúc nhau g quyết tâm bước theo con đường của Phật, đạt được mục đích như Phật để được thoát kiếp luân hồi sinh tử bạn nhé !

Này các bạn, đã hai mùa Phật Đản trong đại dịch
Năm qua, luật ban hành khắc nghiệt hơn năm nay
Gọi là tạm ổn … Úc Châu ngay tại lúc này
Nhưng cảnh giác và sợ hãi vẫn luôn theo đuổi

“Kính mừng Đại lễ Phật Đản ” trong mừng mừng tủi tủi
Có phải thử thách… giúp tìm lại sức mạnh bên trong
Như bước chân Ngài trên bảy đóa sen hồng
Đồng thời Lễ Tắm Phật nhắc ta tịnh thanh ba Nghiệp !

Kính xin hứa luôn thành tâm thu nhiếp !
Từ Giáo lý nương theo lời dạy của Ngài
Vinh danh Tam bảo: Phật, Pháp, Tăng ( trưởng tử Như Lai )
Quyết thực hiện Tứ vô lượng tâm và Lục Độ.
NAM MÔ TA BÀ GIÁO CHỦ ĐIỀU NGỰ BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT.

Huệ Hương – Melbourne 23/5/2021

This entry was posted in Tùy Bút. Bookmark the permalink.